Tôi vào nghề điện ảnh chưa lâu, kinh nghiệm còn hạn chế, về lý luận và kỹ thuật điện ảnh, tôi thực sự không thể sánh bằng các bậc tiền bối, cũng không dám múa rìu qua mắt thợ.

Trần Kỳ mở lời, tự xác định lập trường của mình: "Nhưng nếu nói đến xuất khẩu để thu ngoại tệ, thì tương đương với việc một bên bán, một bên mua, chuyện này ai cũng rõ. Tôi xin nói đôi điều từ góc độ này."

"Chúng ta muốn họ mua phim của mình thì phải nghiên cứu tâm lý người mua. Cứ lấy Mỹ làm ví dụ. Chuyến đi Hồng Kông, Berlin lần này đã giúp tôi tìm hiểu được nhiều điều về điện ảnh Mỹ. Ngành công nghiệp điện ảnh của họ vô cùng phát triển, thể loại phim phong phú, gần như đã khai thác hết mọi thể loại. Năm ngoái, phim 《Chiến tranh giữa các vì sao》 đã đạt doanh thu 200 triệu đô la Mỹ tại Bắc Mỹ. Vậy một quốc gia như thế, tại sao phải bỏ ra ba triệu đô la để mua 《Thái Cực》? Nguyên nhân rất đơn giản, bởi vì 《Thái Cực》 là phim kungfu Trung Quốc, thứ này ở Mỹ không có. Từ Lý Tiểu Long đến Thành Long, rồi Lý Liên Kiệt, những ngôi sao võ thuật như vậy, Mỹ có nói chết cũng không thể đào tạo ra một người. Thương hiệu kungfu Trung Quốc là độc nhất vô nhị, trên toàn thế giới chỉ có một mình chúng ta sở hữu. Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta nên sản xuất nhiều phim võ thuật hơn nữa."

Trước mặt các vị lãnh đạo cấp cao, anh không tiện thao thao bất tuyệt, mà muốn nói ngắn gọn, súc tích. Các vị lãnh đạo lắng nghe, không gật cũng không lắc đầu, chỉ nói: "Cứ nói tiếp!"

"Sản xuất những gì chúng ta có mà họ không có, đây là loại thứ nhất. Loại thứ hai, đương nhiên là những thứ mà ai cũng có. Chẳng hạn như phim hình sự, tình yêu, hài kịch, bi kịch – những thể loại này họ đều có cả, lại còn phát triển hơn chúng ta. Vậy phải làm thế nào để sản xuất đây? Nếu đơn thuần vượt qua họ về tiêu chuẩn tác phẩm thì quá khó, tôi nghĩ có một con đường tắt. Tìm kiếm sự khác biệt trong cái giống nhau!

Khi điện ảnh Trung Quốc một lần nữa xuất hiện trên vũ đài thế giới, vẫn còn xa lạ đối với xã hội phương Tây. Tôi cảm thấy họ có một tâm lý tò mò, mong muốn thấy được lịch sử, văn hóa truyền thống cùng diện mạo đời sống chân thực của Trung Quốc hiện đại... Chẳng hạn như phim về cuộc sống người dân thường. Người dân thường của chúng ta và của họ chắc chắn không giống nhau, từ hoàn cảnh, trang phục, thói quen ăn uống, quan niệm gia đình, quan hệ luân lý xã hội... Nếu chúng ta sản xuất những nội dung này, may mắn còn có thể đoạt giải. Vi��c đoạt giải ở nước ngoài cũng rất quan trọng, vì đoạt giải có thể giúp bán được giá cao hơn, đồng thời còn có thể khích lệ tinh thần mọi người. Nhưng đáng tiếc chính là, than ôi, chúng ta lại sản xuất chưa tốt..."

Trần Kỳ vừa nói nên sản xuất cái gì, rồi lại nói cách sản xuất như thế nào, anh tiếp tục: "Trước tiên phải làm cho người ta xem hiểu. Người ta xem mà còn không hiểu thì nói gì đến chuyện mua? Điều tôi cảm nhận sâu sắc nhất ở Berlin chính là người nước ngoài cảm thấy phim Trung Quốc quá kịch hóa, thiếu cảm giác chân thực, có quá nhiều thuật ngữ chính trị, khiến họ cảm thấy mình đang bị giáo dục. Cách biểu đạt của các đạo diễn chúng ta quá trắng trợn, giống như đang giảng bài cho các bạn nhỏ, nói thẳng rằng các bạn phải yêu nước, yêu mảnh đất này... Điều đó đương nhiên là đúng, nhưng liệu các bạn nhỏ có thực sự hiểu được không? Trong khi đó, còn có một cách khác, là dẫn dắt họ chiêm ngưỡng núi sông tươi đẹp của tổ quốc, để họ tự mình cảm nhận qua những phong cảnh tuyệt đẹp, để họ đọc lịch sử, hiểu về những khổ nạn mà dân tộc Trung Hoa từng trải qua. Hàm súc hơn một chút, uyển chuyển hơn một chút, giấu những thuật ngữ chính trị vào trong cốt truyện, dùng câu chuyện để giảng đạo lý, chứ không phải trực tiếp đưa ra lời thoại thuyết giáo, như vậy sẽ tốt hơn rất nhiều.

Và tiếp theo, điện ảnh của chúng ta quá chậm!"

"Qu�� chậm ư?"

"Tình tiết phát triển chậm chạp, phô diễn quá nhiều, khiến người xem thấy ngột ngạt và không thú vị. Ngay cả khán giả trong nước cũng không thích xem, thì nói gì đến việc người nước ngoài thích? Chẳng hạn như phim 《Thái Cực》. Mở đầu là đấu võ, sau đó Dương Dục Càn được cao nhân dạy dỗ, đến Hà Nam học nghệ, bị chặn cửa, rồi vô tình gặp Trần Thiếu Mai, được dạy Thái Cực, lại bị Trần Chính Anh phát hiện... Mỗi khi anh ta tiến về phía trước một bước, chắc chắn sẽ gặp phải trở ngại, rồi giải quyết; tiến thêm một bước nữa lại có phiền toái mới... Tiết tấu như vậy nhanh gọn, tính giải trí cao, có nhiều tình tiết bất ngờ, kịch tính, khán giả sẽ rất thích xem."

So với thường ngày, Trần Kỳ đã rất bảo thủ, không nói dài dòng, mà mỗi lời đều đáng giá. Cuối cùng, anh chốt lại: "Tóm lại, cá nhân tôi cảm thấy để xuất khẩu thu ngoại tệ có thể đi theo hai con đường: một là sản xuất phim giải trí mà nòng cốt là phim võ thuật, hai là đoạt giải. À đúng rồi, khi đàm phán với người nước ngoài, tuyệt đối đừng sợ hãi. Một số bộ phim của chúng ta thực sự rất tốt, bán rẻ thì quá đáng tiếc!"

Thực ra vào thập niên 80, đã có một số trí thức có tầm nhìn đưa ra quan điểm về việc điện ảnh thu ngoại tệ. Nhưng tiếc thay, từ cấp trên đến cấp dưới, toàn bộ chuỗi ngành sản xuất đều không thực sự dốc sức, sau đó cũng không ai nhắc đến nữa. Giờ đây, với 《Thái Cực》 phá vỡ mọi định kiến, biến điều khả thi thành hiện thực, vị lãnh đạo cấp cao lắng nghe rất cẩn thận, bèn hỏi: "Cậu nói phim của các đạo diễn trong nước chúng ta chậm, vậy có biện pháp nào để đẩy nhanh tốc độ không?"

"Với người khác thì tôi chịu, nhưng phim của chính tôi thì tôi có cách."

"Kế tiếp, cậu có ý định gì?"

"Chính là điều tôi vừa nói, sản xuất hai loại phim: một loại hướng đến doanh thu, một loại hướng đến giải thưởng... Ý tôi là, nếu như vẫn còn được phép sản xuất phim." Trần Kỳ gãi đầu, vẻ mặt hơi bối rối.

"Có biện pháp nào để phát hành phim sang Đài Loan không?"

Vị lãnh đạo vẫn im lặng nãy giờ bỗng hỏi một câu.

Trần Kỳ sững sờ, rồi nói: "Phim thuần túy của đại lục thì không thể nào được, nhưng theo lời chú Phó Kỳ, tôi nghĩ vẫn có thể thực hiện được. Chúng ta tìm đạo diễn và diễn viên có thể sang Đài Loan. Sản xuất xong phim, xóa bỏ thông tin về nhà sản xuất, trình chiếu trước ở Đài Loan, sau đó khi trở về thì thêm lại thông tin nhà sản xuất vào là được. Hoặc là âm thầm đầu tư vào một công ty ở đó, để họ sản xuất cũng được. Nhưng khi phát hành sang Đài Loan, thì càng không thể có những thuật ngữ chính trị trong đó, nếu không sẽ không được kiểm duyệt."

"Cậu thanh niên này đầu óc còn rất linh hoạt đấy."

Vị lãnh đạo mỉm cười.

Ông Liêu cũng đã hiểu rõ, nói: "Đạo lý rất đơn giản thôi, cái này không liên quan đến điện ảnh trong nước, là chuyên sản xuất phim để xuất khẩu thu ngoại tệ, giống như sản xuất hàng hóa thương mại quốc tế vậy."

"Đúng là như vậy..."

Vị lãnh đạo cấp cao gật đầu, gạt tàn thuốc lá, rồi bỗng bắt đầu trò chuyện chuyện gia đình với ông Liêu.

Trần Kỳ không có kinh nghiệm trong tình huống n��y. Uông Dương hiểu rằng đây là lúc họ cần nói chuyện riêng, vội vàng kéo anh ra để cáo từ. Vị lãnh đạo Bộ Văn hóa vẫn giữ lại.

"Một nhân tài không câu nệ khuôn phép, tôi thấy cậu nhóc này có tiềm năng đấy! Hơn nữa bây giờ cải cách mới bắt đầu, những chuyện có lợi cho quốc gia đều có thể thử nghiệm một chút. Anh ta chỉ là một cá nhân, quy mô nhỏ, nếu thất bại cũng không ảnh hưởng gì lớn."

"Tôi cũng có ý kiến này. Tiểu Trần đã chứng minh con đường này là khả thi, nhất định phải cho cậu ấy thử một phen." Ông Liêu nói một cách công bằng.

"Chúng ta hi vọng quan hệ hai bờ eo biển sẽ hòa hoãn. Điện ảnh là một cầu nối tốt để trao đổi tư tưởng, có thể lấy các triển lãm phim ở Hồng Kông và hải ngoại làm cầu nối, tiếp xúc với những người làm điện ảnh bên đó." Vị lãnh đạo nói.

Việc ba vị lãnh đạo ở đây thảo luận chuyện điện ảnh có vẻ hơi khoa trương, nhưng vào đầu năm nay thì lại rất bình thường. Thời kỳ đổi mới vừa bắt đầu mà. Thậm chí việc một người nông dân bán hạt dưa nhỏ lẻ cũng được các cấp cao nhắc đến nhiều lần, huống hồ điện ảnh lại là một lĩnh vực quan trọng đến thế?

Sau khi bàn bạc sơ bộ một chút, vị lãnh đạo cấp cao nói với ông Liêu một cách dứt khoát: "Tình huống này đặc thù, chưa có tiền lệ. Anh hãy phối hợp với các đơn vị, nghiên cứu một phương án cụ thể nhé?"

"Vâng, được ạ!"

Đến đây, cuộc họp kết thúc.

Vị lãnh đạo Bộ Văn hóa vẫn im lặng nãy giờ vội vã chuồn đi, âm thầm líu lưỡi, thầm nghĩ: "Chuyện đặc biệt phải làm theo cách đặc biệt, sắp có biến lớn rồi!"

... ...

Trần Kỳ cuối cùng cũng trở lại Xưởng phim Trung ương Bắc Kinh.

Anh tắm rửa qua loa, sau đó ngả lưng là ngủ thiếp đi ngay. Anh vừa từ Berlin trở về đã bị gọi thẳng đến Bộ Văn hóa làm việc suốt mấy ngày liền, cả người đều mệt mỏi rã rời.

Thế nhưng, chính vào lúc này.

Lãnh đạo Báo Thanh niên Trung ương đã kiểm tra đi kiểm tra lại, xác nhận tính chân thực của số liệu, rồi ra hiệu cho Vu Giai Giai gửi bản thảo đi. Vu Giai Giai phóng bút viết một tiêu đề giật gân: "《Thái Cực》 làm rạng danh ở Tây Berlin, chinh phục những người nước ngoài mũi to, thu về bốn triệu tám trăm nghìn đô la Mỹ ngoại tệ – một cái giá trên trời!"

Bùng nổ! Tin tức ấy như một quả bom dội xuống, gây chấn động mà không ai có thể làm ngơ.

Người bình thường nhìn nhiều lắm là thốt lên một tiếng "thật oách", còn những người trong ngành thì nhìn với ánh mắt đỏ ngầu ghen tị! Trong lúc Trần Kỳ đang say giấc nồng, không biết bao nhiêu người đã đổ về kinh thành, mong được gặp mặt "thánh nhan"!

(...)

Mọi quyền đối với bản dịch này thuộc về truyen.free, xin quý độc giả vui lòng tôn trọng.