Cách Nhiếp Quân dạy học cho bọn trẻ rất ngẫu hứng. Vừa thấy bạn cũ đến, anh liền tuyên bố toàn bộ thời gian còn lại của ngày hôm đó là tự học.

Tiểu học Sơn Thần Miếu hai năm mới tuyển sinh một lần, chẳng màng đến tuổi nhập học theo quy định. Dù sao năm nay không đăng ký học lớp một, thì phải chờ thêm hai năm nữa mới được đi học. Hơn ba mươi đứa trẻ được chia thành hai lớp, một lớp hai và một lớp bốn. Đợi đến sang năm, học sinh lớp bốn sẽ chuyển lên thị trấn học, sau đó những học sinh Nhiếp Quân dạy sẽ trở thành lớp một và lớp ba. Lãnh đạo Cục Giáo dục tuy đặc cách Tiểu học Sơn Thần Miếu không cần dạy cùng lúc nhiều cấp lớp, nhưng lại quy định học sinh từ lớp năm trở lên phải đi học ở thị trấn.

Nhiếp Quân ủng hộ điều này, vì một mình anh dạy hai lớp đã là quá sức.

Trường học ngay cả thời khóa biểu chính thức cũng không có. Mỗi tiết học dạy gì hoàn toàn do Nhiếp Quân quyết định, giờ tan học cũng do anh ta sắp đặt. Nếu Nhiếp Quân có việc gì, anh có thể cho cả trường nghỉ. Nếu Nhiếp Quân rảnh rỗi, anh có thể dạy đến tối mịt. Dù sao các bậc phụ huynh cũng chẳng đến giục, tối tan học có ngã trên đường cũng chẳng làm phiền giáo viên. Các bậc phụ huynh chỉ biết nói một câu: "Thầy Nhiếp ơi, nếu thằng bé không nghe lời thì cứ đánh mạnh vào!"

Mỗi lần đứa trẻ nào bị Nhiếp Quân đánh ở trường, về nhà cũng không dám mách, vì mách lại bị bố mẹ đánh thêm trận nữa.

Thậm chí cả những cây nông nghiệp trồng trong và ngoài tường rào Sơn Thần Miếu, đều do các học sinh giúp Nhiếp Quân gieo trồng, lấy danh nghĩa "Tiết học lao động thực tiễn". Ngày nào Nhiếp đại tiên cảm thấy đất cần nhổ cỏ bón phân, liền nói luôn trong lớp: "Sáng mai lao động thực tiễn nhé, nhớ mang liềm, cuốc, thùng phân đến trường!"

Tống Duy Dương tỏ vẻ hứng thú với những mảnh đất canh tác, hỏi: "Đều là ruộng chùa sao?"

Nhiếp Quân gật đầu nói: "Đều là ruộng chùa, tổng cộng có hai mẫu ruộng, còn phải nộp thuế nông nghiệp theo quy định, nhưng không cần đóng các khoản trích."

Trung Quốc mới thành lập bảo hộ tài sản của chùa chiền đạo quán theo pháp luật, bao gồm cả đất canh tác. Lấy ví dụ chùa Thiếu Lâm, khi Trung Quốc mới thành lập, thường có 21 *khuynh* ruộng chùa. Sau cải cách ruộng đất, chùa được phép giữ lại 28 mẫu đất, do tăng nhân tự trồng trọt, hàng năm phải nộp cho Chính phủ 376 cân lúa mì tiền thuế lương thực.

Về phần khoản trích mà Nhiếp Quân nhắc đến, tục gọi là "Ba đề năm thống".

Khoản trích được thôn thu, những hạng mục công cộng của thôn, hay chi phí quản lý tập thể, đều dựa vào nông dân đóng góp khoản trích để gánh vác. Khoản điều hòa chung thì do xã/huyện thu, việc sửa đường trong thôn, huấn luyện dân quân, ưu đãi và an ủi cho bà mẹ góa con côi, cũng được giải quyết thông qua khoản điều hòa chung mà nông dân đóng góp. Thậm chí cả lương của giáo viên Tiểu học Sơn Thần Miếu, tiền mua phấn viết, cũng được thanh toán từ khoản điều hòa chung này, chỉ có điều chính quyền thị trấn thường xuyên nợ lương mà thôi.

Những năm 90, nông dân ở Trung Quốc sống không dễ dàng, không phải vì phải nộp quá nhiều thuế nông nghiệp, mà là gánh nặng từ "Ba đề năm thống" quá lớn. Khoản này có quy định rõ ràng về mức thu tối đa, nhưng cấp thôn xã lại chẳng mấy bận tâm, tìm đủ cách để đặt ra vô số khoản trích, khoản điều hòa chung.

Nhiếp đạo trưởng sống cũng không tồi, anh ta không phải là dân làng, mà là đạo sĩ có đạo tịch, chỉ cần nộp thuế nông nghiệp cho ruộng chùa, không cần đóng các khoản trích.

Chu Chính Vũ nói: "Thằng ranh con này, sao cậu cứ im lặng thế? Ông Tống, ông Đinh, ông Bành giờ đều là người có tiền, cứ tùy tiện bảo họ quyên góp chút tiền, tình hình trong thôn sẽ cải thiện ngay."

Nhiếp Quân cười nói: ""Trời giúp kẻ tự giúp mình", đóng góp tiền chỉ giúp được nhất thời, chẳng lẽ có thể giúp cả đời sao? Nơi này cũng chẳng có tài nguyên khoáng sản gì, đặc sản địa phương mang đi cũng không được ưa chuộng, chỉ có thể thật thà trồng trọt hoặc ra ngoài làm thuê. Thật ra, hai năm nay cuộc sống của nông dân dễ chịu hơn nhiều. Chính sách giảm thuế nông nghiệp của trung ương, ngay đầu năm nay đã phổ biến đến đây rồi. Không chỉ thuế nông nghiệp giảm, "Ba đề năm thống" cũng không dám thu linh tinh nữa, gánh nặng của nông dân đã không còn lớn như vậy. Trong chùa có ti vi, tôi bình thường hay xem tin tức, đoán chừng không đến hai năm nữa là có thể xóa bỏ hoàn toàn thuế nông nghiệp."

Nhiếp Quân dẫn mọi người đi dạo quanh chùa, vừa đi vừa nói: "Nếu là trước khi có chính sách giảm thuế nông nghiệp, dân làng chắc chắn sẽ không đồng ý sửa đường, họ ngày nào cũng bận trồng trọt không ngơi tay, lúc nông nhàn còn phải xuống núi làm việc vặt. Nhưng giờ gánh nặng của nông dân giảm bớt, vừa hay có tinh lực cùng nhau sửa đường. Tôi nghĩ, chờ đường sửa xong, xe bốn bánh có thể vào được, cuộc sống chắc chắn sẽ ngày càng tốt hơn."

Tường rào nơi đây đã bị phá bỏ, ngô được trồng cả trong lẫn ngoài, và đã đến mùa thu hoạch, chỉ còn lại những gốc ngô trơ trọi.

Đi qua mảnh đất trồng ngô này, có thể thấy dân làng dắt ngựa, cõng lương thực chậm rãi đi qua. Loại ngựa Vân Nam này vóc dáng cực kỳ thấp bé, thoạt nhìn không khác gì con lừa, dùng làm ngựa chiến thì không được, nhưng ở vùng núi vận chuyển hàng hóa lại vô cùng hữu dụng.

Lâm Trác Vận luôn mang trong mình một kiểu tư tưởng tiểu tư sản, nhìn theo con ngựa đi xa, nàng nói: "Nếu không xét đến điều kiện vật chất, nơi này cũng khá giống thế ngoại đào nguyên. Đồng ruộng bờ bãi san sát, dân phong thuần phác, chẳng có nhiều chuyện phiền lòng như ở thành thị."

Nhiếp Quân lập tức bật cười: "Có câu nói "Có thực mới vực được đạo", lại có câu "Rừng thiêng nước độc sinh ra điêu dân". Cô đừng nghĩ nông thôn nào cũng có dân phong thuần phác, ở đây to��n là những kẻ "điêu dân", đứa nào nấy đều đau đầu như nhau. Muốn làm chuyện gì đứng đắn trong thôn, cô phải gian xảo hơn nông dân thì mới được. Cái kiểu "kén chọn" của họ là sự thiển cận, vì một chút lợi nhỏ bé cũng có thể đánh nhau vỡ đầu. Nếu tôi cứ thật thà dạy học, lâu ngày họ sẽ cho đó là lẽ đương nhiên. Thế nên tôi mới buộc họ, bắt họ đi sửa đường, trong vòng hai năm không sửa xong thì tôi sẽ rời đi. Còn để học sinh giúp tôi trồng trọt, sai bảo chúng làm đủ thứ việc, chính là để họ thấy tôi không phải người dễ tính. Tôi càng làm như vậy, càng tỏ ra không dễ nói chuyện, họ ngược lại càng tôn trọng tôi."

"Lại có chuyện thế này sao?" Lâm Trác Vận cảm thấy tam quan của mình bị lật đổ. Nàng dù thông minh, hiểu biết rộng, nhưng lại chẳng hề hiểu rõ chút nào về nông thôn thực sự.

Nhiếp Quân chỉ vào ruộng ngô trước mặt: "Cứ lấy mảnh đất này mà nói, nó tiếp giáp với đất của một người trong thôn tên là Khai Đại Minh. Khi lão trụ trì chưa bị bệnh thì chẳng có chuyện gì, nhưng khi ông ấy nằm viện, tôi đến tiếp quản Sơn Thần Miếu, Khai Đại Minh lập tức gây rối. Hắn ta dẫn cả nhà trong đêm đẩy đá, lấy những hòn đá vụn dùng làm mốc ranh giới ruộng nương, trực tiếp dời về phía ruộng chùa hơn hai mét, trắng trợn xâm chiếm đất của ta!"

Vợ Lý Diệu Lâm có vẻ rất thích chuyện ngồi lê đôi mách, liền vội vàng hỏi: "Vậy anh giải quyết thế nào? Báo công an? Hay là tìm cán bộ thôn?"

"Đâu cần phải báo quan," Nhiếp Quân oang oang nói, "Tôi vác theo một cây đòn gánh, trực tiếp đến tận nhà đòi lẽ phải. Khai Đại Minh trong thôn vốn rất ngang ngược, lôi kéo con trai, anh em định đánh tôi, kết quả bị tôi dùng đòn gánh đánh ngã bảy tám người. Sáng đánh, ngay chiều hôm đó, họ liền ngoan ngoãn chuyển đá về cho tôi!"

"Đỉnh thật, đỉnh thật!" Đinh Minh giơ ngón tay cái lên.

Lý Diệu Lâm nói: "Cũng chẳng được mấy mét đất, cần gì phải đánh người chứ."

Nhiếp Quân đáp: "Bản chất khác nhau. Nếu là đất của riêng tôi, họ muốn làm loạn thế nào cũng được, đồ trồng ra đáng được mấy đồng tiền đâu. Nhưng đây là ruộng chùa, là lão trụ trì giao phó cho tôi, không thể trong tay tôi lại càng ngày càng ít đi."

Bành Thắng Lợi nóng quá phải cởi áo vest, không kìm được đưa ra thắc mắc: "Không phải chùa là của sư, quán là của đạo sĩ sao? Tại sao chùa chiền cũng gọi là miếu, mà người quản lý lại gọi là trụ trì? Tôi nhớ phải gọi là người coi miếu chứ?"

Đây là chuyên ngành của Nhiếp Quân khi học nghiên cứu sinh, anh ta tại chỗ phổ cập kiến thức: "Ban đầu, 'Miếu' chuyên dùng để chỉ nơi thờ cúng tổ tiên, nên mới có từ 'Tông miếu'. Thời Tần Hán, những đền thờ nguyên thủy cũng dần được gọi là 'Miếu', ví dụ như miếu Thổ địa, những cái này cũng được Đạo giáo kế thừa."

"'Miếu' là nơi chuyên dùng để tế tự quỷ thần, chứ không phải các nơi của tôn giáo khác. Khổng miếu, Quan Đế miếu, Thần Tài miếu, cũng dùng để thờ cúng những hiền nhân, danh nhân đã khuất. Lấy Đạo giáo phái Chính Nhất mà nói, tổng đàn ở phía Bắc là miếu Đông Nhạc tại kinh thành, tổng đàn ở Thượng Hải là miếu Thành Hoàng ở Thượng Hải."

"Trụ sở của Phật giáo nên gọi là 'Chùa', 'miếu nhà sư' chỉ là cách gọi dân gian. Chẳng qua theo thời gian phát triển cũng không còn câu nệ, ví d��� như cả nước có rất nhiều 'Miếu Quan Âm', hơn nữa còn được các cơ quan chức năng đưa vào danh sách."

"Còn người coi miếu, đó là người chuyên quản lý hương hỏa trong chùa miếu. Có người coi miếu là đạo sĩ chính quy, có người chỉ là cư sĩ chưa xuất gia."

Bành Thắng Lợi có chút hiếu học hỏi: "Vậy trụ trì thì sao? Tôi nhớ chùa Phật cũng có trụ trì. Chẳng qua trong chùa Phật lại có viện chủ, phương trượng và trụ trì có quan hệ gì?"

Nhiếp Quân giải thích: "Phương trượng, trụ trì có lẽ trước kia là danh xưng chuyên dùng của Phật gia hoặc Đạo gia, nhưng đã sớm bị trộn lẫn. Chùa Phật có thể có trụ trì, quán đạo cũng có thể có phương trượng. Anh có thể hiểu thế này, phương trượng tương đương Tổng giám đốc, còn trụ trì tương đương với Quản lý cửa hàng. Một vị phương trượng có thể quản lý vài chùa quán, nhưng một vị trụ trì chỉ có thể quản lý một chùa quán. Thậm chí chỉ cần đức cao vọng trọng, bất kể là Đạo gia hay Phật gia, dù chỉ là trưởng lão trong viện, cũng có thể được xưng là phương trượng, nói trắng ra là một lãnh tụ tinh thần. Một số chùa quán không có phương trượng hay trụ trì, mà có giám viện đảm nhiệm vai trò người phụ trách. Ở những nơi phương trượng, trụ trì và giám viện cùng tồn tại, anh có thể tham khảo Chính phủ Pháp: phương trượng hoặc trụ trì là Tổng thống, giám viện là Thủ tướng, nhưng người thực sự điều hành công việc chính là Thủ tướng. Cũng có thể phương trượng là Tổng thống, trụ trì là Thủ tướng, nhưng không thiết lập giám viện."

"Phức tạp thật." Bành Thắng Lợi cười nói.

Nhiếp Quân nói: "Đúng là rất phức tạp, các giáo phái ở các nơi trên cả nước cũng không giống nhau."

"Cậu học thạc sĩ ở Bắc Đại chỉ học những cái này thôi sao?" Chu Chính Vũ hỏi.

"Đây chỉ là kiến thức cơ bản." Nhiếp Quân nói.

Nhiếp Quân dẫn mọi người tiếp tục tham quan, chỉ vào một Thiên Điện nói: "Đó là chỗ ở của tôi, trước kia tôi ở cùng lão trụ trì. Sau khi ông ấy bị bệnh nằm viện, chỉ còn mình tôi. Đạo Chính Nhất được phép lấy vợ sinh con, cha của lão trụ trì cũng là trụ trì, hơn nữa là du kích viên bị thương trong kháng chiến. Cụ ông bị thương tàn tật năm 1944, liền ở lại trong thôn lấy vợ sinh con. Sau này Sơn Thần Miếu được Trung Quốc mới công nhận là miếu thờ Đạo gia chính tông, khi cải cách ruộng đất vẫn được giữ lại ruộng chùa, nhưng cán bộ thôn không thể làm trụ trì được nữa, thế là cụ ông liền nhập tịch thành đạo sĩ, quản lý Sơn Thần Miếu này, rồi truyền lại cho con trai."

Lâm Trác Vận hỏi: "Vậy trụ trì đời trước không có con cháu sao?"

Nhiếp Quân cười nói: "Có chứ. Vợ lão trụ trì qua đời hơn mười năm trước, sinh được một con trai và ba con gái. Con gái cũng đã gả chồng, con trai thì làm công ở duyên hải, không muốn về thôn tiếp quản Sơn Thần Miếu, dù sao miếu hoang này ngay cả hương hỏa cũng chẳng có. Ngược lại, cháu trai lão trụ trì bây giờ đang học lớp bốn tại Tiểu học Sơn Thần Miếu."

"Có cần giúp gì không?" Tống Duy Dương hỏi.

"Không cần," Nhiếp Quân lắc đầu nói, "Nếu nơi đây có điều kiện xây dựng công nghiệp, hoặc có đặc sản gì tốt, tôi đã sớm nhờ các anh giúp đỡ rồi. Nhưng nơi đây chẳng có gì cả, các anh có giúp cũng chỉ là quyên tiền, tôi không muốn người trong thôn biến thành kẻ ăn bám dựa vào tiền quyên góp. Họ có thể tự lực cánh sinh, chỉ là tương đối nghèo mà thôi, tốt hơn nhiều so với những thôn nghèo khó thực sự trên núi. Tôi cũng chẳng ở đây được mấy năm nữa đâu. Chờ khi thôn sửa xong đường xuống núi, các anh có thể quyên một chiếc xe ba bánh nhỏ, dùng để đưa đón bọn trẻ đi học ở thị trấn, đến lúc đó Tiểu học Sơn Thần Miếu này bỏ đi cũng được."

Tống Duy Dương hỏi: "Vậy sau khi rời khỏi đây, cậu định làm gì?"

Nhiếp Quân nói: "Đi hưởng thụ sự phồn hoa của thế gian chứ sao. Anh có thể giúp một tay, xin cho tôi một chân đạo sĩ có biên chế ở miếu Thành Hoàng Thượng Hải. Ở đó hương hỏa thịnh vượng, béo bở đủ, tôi mỗi ngày đi chùa điểm danh đi làm, tan làm còn có thể về nhà với vợ con. Đương nhiên, điều kiện tiên quyết là phải tìm vợ kết hôn trước đã. Ha ha."

Gần đến giờ tan học, Nhiếp Quân quay lại lớp học, ném mấy tờ tiền mặt cho một học sinh: "Bảo bố cháu bắt cho thầy một con gà, một con vịt nhé, tiện thể làm thịt rửa sạch giúp thầy luôn."

Được thầy giáo giao việc, cậu học trò kia có vẻ khá vui, đeo cặp sách liền chạy về nhà.

Nhiếp Quân tự mình xuống bếp, ngoài gà vịt ra, còn xào thêm mấy món nhắm, thậm chí từ dưới gầm giường lấy ra một vò rượu, cười tủm tỉm nói: "Rượu lão trụ trì ủ lâu năm đấy, ông ấy tiếc không nỡ uống, cũng bị tôi "hắc hắc" rồi. Các anh mà đến muộn nửa năm nữa thì chẳng còn cơ hội thưởng thức vò rượu này đâu."

Đạo sĩ phái Chính Nhất có thể lấy vợ, ăn thịt, uống rượu, chỉ có điều trên nguyên tắc không khuyến khích mà thôi.

Nhiếp Quân sống thật sự không tính là khổ hạnh. Gã này thường xuyên được ăn mặn, bữa ngon, một mình trong núi uống chút rượu cũng thấy đắc ý. Còn về tiền bạc, đời cha tổ tông của hắn đều là quân nhân, mẹ hắn thường xuyên gửi tiền đến, hàng năm muốn lên núi thăm hắn hai ba lần, mỗi lần mục đích chính là giục cưới, bảo hắn mau chóng xuống núi tìm bạn gái.

Gã này thậm chí còn mang cả máy tính lên núi, hiện đang viết một luận văn về truyền thống đạo miếu, trình bày sự phát triển và biến thiên của các đền thờ nguyên thủy ở Trung Quốc, nhấn mạnh việc nghiên cứu và thảo luận về hiện tượng mượn cớ thờ thần linh nhưng thực chất là tế tự tổ tiên, giống như Sơn Thần Miếu ở thôn này. Khi cần tài liệu, hắn sẽ nhờ bạn học thạc sĩ gửi đến, đôi khi cũng tự mình về thành phố tìm kiếm tư liệu.

Truyen.free là nơi duy nhất giữ bản quyền và phát hành bản dịch này.